Türkiye Ekonomisinde Döviz Mevduatının Artışı Dikkat Çekiyor

2025 yılının ilk çeyreğinde ekonomide kırılganlığın arttığı bir dönemde, Türkiye genelinde döviz cinsi mevduatın toplam mevduat içindeki payı belirgin bir şekilde yükseldi. Özellikle İstanbul gibi toplam yurt içi mevduatın büyük bir kısmını barındıran şehirlerde döviz mevduatındaki artış dikkat çekici oldu. Döviz oranına göre “en dolarize iller” sıralamasında Aksaray birinci sıradaki yerini korurken, Bingöl, Elâzığ, Bayburt ve Çankırı ilk beş arasında yer aldı.

Yükseliş İlk Çeyrekte Yüzde 12’ye Ulaştı

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) mart sonu verilerine göre, yurt içi yerleşiklere ait toplam mevduat, ilk çeyrekte yüzde 12,2 oranında artarak 19 trilyon 711,6 milyar liraya yükseldi. Bu mevduatın 12 trilyon 705,2 milyar lirası TL cinsi, 7 trilyon 6,4 milyar lirası ise döviz cinsi mevduatlardan oluştu. Artışın büyük kısmı döviz hesaplarından kaynaklandı.

İlk üç ayda TL mevduatı cari olarak yüzde 7,3 oranında artarken, TÜFE bazında yüzde 10,06 olan enflasyona göre reel olarak yüzde 2,6 daraldı. Aynı dönemde döviz mevduatının TL cinsinden tutarında ise yüzde 22,2 oranında artış görüldü. Aralık 2024’te toplam mevduatın yüzde 32,6’sını oluşturan döviz tevdiat hesaplarının payı ilk çeyrekte yaklaşık 3 puanlık bir artışla yüzde 35,5’e yükseldi.

Aksaray Zirvede

Dövizin toplam mevduattaki payının en yüksek olduğu il olan Aksaray, ilk çeyrekte artan oranla birinciliğini sürdürdü. Mart sonunda Aksaray’ın toplam mevduatının 56,6 milyar lirasının yüzde 48,8’i döviz hesaplarından oluştu. Aksaray’ın mevduatındaki döviz payı 2024 sonunda yüzde 48,2 seviyesindeydi.

Dolarizasyon oranı açısından Aksaray’ı yüzde 47,2 ile Bingöl, yüzde 46,7 ile Elâzığ, yüzde 46,5 ile Bayburt ve Çankırı takip etti.

İstanbul: Yarısına Sahip

İstanbul, Türkiye nüfusunun yüzde 18,3’ünün yaşadığı ve milli gelir açısından önemli bir şehir olmasına rağmen diğer illerle arasındaki gelişmişlik farklılığıyla bilinmektedir. İstanbul, toplam mevduatın yaklaşık yarısını bünyesinde barındırmaktadır.

Dünya’dan Naki Bakır’ın haberine göre, İstanbul’da Mart sonunda toplam yurt içi mevduatın yüzde 45,6’sını oluşturan 8 trilyon 993,8 milyar lira, büyük ölçüde şirket hesaplarına aittir. İstanbul, toplam yurt içi TL mevduatının yüzde 45,2’sine ve döviz mevduatının yüzde 46,4’üne sahip olup, ilk çeyrekte TL mevduatını yüzde 6 artırırken döviz mevduatındaki artış yüzde 26,1’e ulaştı ve toplam mevduat yüzde 12,5 arttı. Mart sonu itibarıyla toplam mevduatın yüzde 36,1’i döviz mevduatından oluşuyor.

Kişibaşı Mevduatta Tunceli Sürprizi

İstanbul’u kişibaşı ortalama 572 bin 797 lira mevduat ile ilk sırada takip ederken, Ankara 442 bin 234 lira ile ikinci sırada yer aldı. Üçüncü sırada ise 251 bin 598 lira ile turizm gelirleri yüksek Muğla, İzmir 243 bin 319 lira, Antalya 233 bin 81 lira ve Kocaeli 179 bin 310 lira ile yer almaktadır.

Kastamonu 174 bin 788 lira, Çanakkale 166 bin 509 lira ve tarım ve turizm gelirleriyle öne çıkan Aydın 166 bin 381 lira ile dikkat çekerken, sürpriz bir şekilde Tunceli de 162 bin 127 lira ile ilk 10’da bulundu. Sabit nüfusa sahip olmasına rağmen Tunceli, kişibaşı mevduatta Türkiye genelini oldukça aşmaktadır.