Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, son 48 saat içerisinde şu an söylemesi kolay olmayan bir haber aldıklarını belirterek, “Hem Sırbistan’ın hem de (Bosna Hersek’teki iki entiteden) Sırp Cumhuriyeti’nin hayati ulusal çıkarlarını doğrudan tehlikeye atıyorlar.” ifadesini kullandı.
Vucic paylaşımında ayrıca, “Zor olacak, şimdiye kadarkilerin en zoru. Mücadele edeceğiz. Sırbistan kazanacak.” değerlendirmesine yer verdi.
SIRBİSTAN, KOSOVA’NIN BAŞVURUSUNDAN RAHATSIZ
Öte yandan, Sırbistan Savunma Bakanı Milos Vucevic, Sırbistan Radyo Televizyonu’na (RTS) Kosova’nın Avrupa Konseyi’ne üyelik başvurusunun bugün yapılacak oturumda görüşülecek olmasını değerlendirdi. Vucevic, söz konusu başvurunun tüm uluslararası kuralları ihlal ettiğini savundu.
Bu arada, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Siyasi İşler ve Demokrasi Komitesi, Kosova’nın konseye üyelik başvurusunun görüşüleceği tek gündem maddesiyle bugün toplanacak.
VUCİC’TEN AÇIKLAMA SONRASI MANİDAR PAYLAŞIM
Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic, soru işaretlerine neden olan mesajının ardından büyük oğlu Danilo ile bir fotoğraf paylaştı. Fotoğrafta oğlunun giydiği t-shirtte üzerine Sırbistan bayrağı örtülmüş Kosova haritası ve “Teslim olmak yok” yazısı yer alıyor. Sırplar, Kosova’nın “Sırbistan’ın ayrılmaz parçası” olduğunu savunurken sık sık bu motifi kullanıyor.
KOSOVA’NIN AVRUPA KONSEYİ ÜYELİK SÜRECİ
Sırbistan’dan 2008 yılında tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova, Rusya’nın konsey üyeliğinden çıkarılmasının ardından 12 Mayıs 2022’de Avrupa Konseyi üyeliğine resmi başvuruda bulunmuştu.
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, 24 Mayıs 2023’te Kosova’nın konseye üyelik talebini onaylayarak AKPM’ye ilettiğini duyurmuş, AKPM uzmanları tarafından Kosova’nın başvurusuyla ilgili görüş hazırlanmıştı.
KOSOVA SAVAŞI VE BAĞIMSIZLIĞA GİDEN YOL
Yugoslavya döneminde Sırbistan Federal Cumhuriyeti’nin bir parçası olan Kosova’ya, 1974’te özerklik verilse de bu karar 1989’da aşırı Sırp milliyetçisi Slobodan Milosevic tarafından iptal edildi.
Yugoslavya’nın dağılma sürecine girmesiyle Kosovalı Arnavutlar yükselen Sırp milliyetçiliğinden tedirgin oldu ve daha sonra ülkenin bağımsızlığında önemli rol oynayacak Kosova Kurtuluş Ordusu’nun (UÇK) temellerini attı.
Önce Hırvatistan, ardından Bosna Hersek’teki kanlı çatışmalar, 1998’de Kosova’ya da sıçradı. Sırp polisi ile UÇK arasındaki çatışmalar 1998’de başlarken, Milosevic emrindeki Sırp güçleri Arnavut köylerini basarak sivilleri katletti.
Sırp güçlerinin Kosova’daki saldırıları, 24 Mart 1999’da başlayan ve 78 gün süren operasyon sonucunda NATO’nun Yugoslavya’yı bombalamasıyla son buldu.
Savaşta 8 binden fazlası Arnavut olmak üzere 10 binin üzerinde Kosovalı öldürülürken, 800 bine yakını Arnavut olmak üzere 1 milyonunun üzerinde farklı etnik gruptan Kosovalı evlerini terk etmek zorunda kaldı.
Savaşın ardından büyük ölçekteki ilk kriz 2004’te yaşandı. “Mart Ayaklanmaları” olarak adlandırılan olaylarda 11’i Arnavut, 8’i Sırp 19 kişi öldü, yüzlerce kişi yaralandı.
Dönemin Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Kofi Annan tarafından 2005’te Kosova Özel Temsilcisi olarak görevlendirilen Martti Ahtisaari, 2007’de Kosova’nın bağımsız olması gerektiğini belirttiği raporu BM Güvenlik Konseyi’ne sundu. Sırbistan ise “denetimli özerklik” önerisinde bulundu.
Ahtisaari Planı ve BM’nin 1244 sayılı kararı doğrultusunda Kosova Meclisi 17 Şubat 2008’de tek taraflı bağımsızlığını ilan etti. Kosova’nın bağımsızlığını aralarında Türkiye’nin de bulunduğu çok sayıda ülke hemen tanıdı. Sırbistan’ın uluslararası arenadaki en büyük destekçisi olarak bilinen Rusya’nın vetosu nedeniyle Kosova hala BM üyesi olamadı.
Sırbistan’ın halihazırda kendi toprağı olarak gördüğü Kosova, bugün 117 ülke tarafından bağımsız devlet olarak tanınıyor.
Başkenti Priştine olan ve yaklaşık 1,8 milyon nüfusa sahip Kosova’da nüfusun büyük çoğunluğunu Arnavutlar oluştururken, ülkede ayrıca Türk, Boşnak, Sırp, Goralı, Roman, Aşkali ve Mısırlı azınlık grupları da yaşıyor.
