Akdeniz bölgesinde son yıllarda yükselen sıcaklıklar, zeytin ve zeytinyağı üretiminde düşüşe neden oldu. Pek çok ülke rezervlerini korumak için tedbirler alırken, Türkiye de zeytinyağı ihracını durdurdu. Zeytin üretiminde yaşanan küresel kriz zeytinyağı fiyatlarını da bütün ülkelerde artırdı. Uzmanlar önünüzdeki dönem için de uyarı üstüne uyarı yapıyor.
VATANDAŞ NE YAPACAK?
Peki vatandaşlar ne yapacak? Uygun fiyatlı zeytinyağı almaya çalışırken taklit ve hileli ürün tuzağından nasıl kurtulacak. Gıda mühendisleri ve zeytinyağı üreticileri Habel Global Web Özel’e açıklamalarda bulundu. Hileli zeytinyağını tespit etmenin ancak laboratuvar ortamında mümkün olduğunu belirten uzmanlar vatandaşın kendi gözlemleriyle hileyi anlamalarının mümkün olmadığını söyledi.
NEREDEN ALDIĞINIZA DİKKAT EDİN
Ankara Üniversitesi Gıda Mühendisliği bölümünden Prof. Dr. Aziz Tekin, vatandaşın zeytinyağını kesinlikle piyasadaki tescilli markalardan tercih etmeleri gerektiğini söyledi. Tekin’in açıklamaları şöyle: “Fiyatların artışı ürünlerde tağşişi de beraberinde getiriyor. Öncelikle şunu söyleyeyim; zeytinyağındaki tağşişi vatandaş anlayamaz. O yüzden gerçekten bildiği, güvendiği yerden almalı. Bir akademisyen olarak her zaman ürünlerde ambalajın, etiketin varlığını önemserim. Eğer ambalaj, etiket varsa bu ürünün denetlendiğini gösterir. Dolayısıyla tüketicilere denetim alındaki ürünleri almalarını tavsiye ederim.”
ANLAMAK MÜMKÜN DEĞİL
Peki evimize getirdiğimiz zeytinyağının taklit, hileli olduğunu anlamının hiçbir yolu yok mu? Bu soruya kesinlikle ‘hayır’ cevabını veren Tekin şöyle devam etti: “Bazı şeyler söyleniyor; işte evde bardağa dökerseniz şöyle olur…’ diye. Bunlara aldanmayan. Vatandaşın kendi gözlemleriyle anlaması mümkün değil. Bunun için uzmanların deney yapması gerekiyor.”
ÜRETİM VE KALİTE DÜŞTÜ
İklim krizinin zeytin üretimini nasıl etkilediğini ve yakın gelecekte bizi neyin beklediğini sorduğumuz Tekin şu bilgileri verdi: “Havalar sıcak devam ettiği için meyve ya çıkmadı ya da küçük çıktı. Zeytin hasadı bir yıl olur bir olmaz. Bu seneki verimsizlik bununla da birleşince ürün bütün dünyada azaldı. Zeytinyağının kalitesi de düştü, asitlenme arttı, sinek de arttı. O yüzden bu sene fiyatlar daha da yükselir. Bu sene yağış az olduğu için seneye daha fazla yağış beklenebilir. Geçici bir düşüş olduğunu düşünüyorum.”
SIZMA ZEYTİNYAĞI TERCİH EDİN
Prof. Dr. Nevzat Atık vatandaşları kaynağı belirsiz üretimlere karşı uyararak şunları söyledi: “Vatandaşlar mutlaka etiketli ürünleri tercih etsinler, marketlerde satılan, bilinen markaları satın alsınlar. Merdiven altı olarak tabir edilen markasız ya da bandrolsüz ürünleri almasınlar. En önemli konu bu. Bir de sızma zeytinyağı tercih etmelerinde yarar var. Alırken ürünlerin üzerindeki etiketleri okumayı da ihmal etmesinler. Bunlar yeterli olacaktır.”
FİYATLAR DENGLENMELİ
Akhisar Ziraat Odası Başkanı ve zeytinyağı üreticisi Ahmet Akbuğa fiyatlardaki artışın üreticileri olumsuz yönde etkilediğini belirterek, vatandaşın ucuz fiyatlara aldanıp taklip ürünlere yönelebileceğini söyledi. Fiyat artışlarının en fazla üreticileri etkilediğini belirten Akbuğa, vatandaşın tercihlerinin değişme ihtimalinin de sektör için olumsuz sonuçlar doğurabileceğini ifade etti. Devletin fiyatlar konusunda devreye girmesi gerektiğini belirten Akbuğa zeytinyağının litresinin 200 TL’yi aştığı durumlarda vatandaşların zeytinyağı tüketimini bırakabileceği endişesini dile getirdi.
