Suriye Taşımaları, Uluslararası Nakliyeciler İçin Can Simidi Oldu

Artan maliyetler ve Avrupa pazarındaki daralma, uluslararası nakliyecilerin iş hacmini olumsuz etkiliyor. Ancak, gümrük vergilerinin düşmesiyle birlikte Suriye taşımaları önemli bir can simidi haline geldi. 2025’in ilk çeyreğinde Suriye’ye yapılan ihracat taşımaları geçen yıla göre yüzde 60 artarak ivme kazandı. Böylece Suriye, Almanya’yı geride bırakarak karayoluyla en çok ihracat yapılan ikinci ülke konumuna yükseldi.

Ekonomim’in Ulaştırma Bakanlığı, TÜİK ve Merkez Bankası verilerine dayanarak yaptığı habere göre, Türkiye’den karayoluyla yapılan uluslararası ihracat taşımaları yılın ilk çeyreğinde yüzde 2 artarak 527 bin seferi aştı. Özellikle Suriye’ye yönelik taşımaların bu artışta büyük rol oynadığı belirtildi. Ocak-Mart 2025 döneminde Suriye’ye yaklaşık 65 bin sefer gerçekleştirildi. Suriye hariç tutulduğunda ise ihracat taşımalarında yüzde 2’lik bir daralma yaşandı.

Avrupa ve Orta Asya’da Sınırlı Hareket

Avrupa’ya yapılan ihracat taşımaları yıllık bazda yalnızca yüzde 1 artarak 228 bin TIR seferiyle sınırlı kaldı. BDT ve Orta Asya bölgesine yapılan taşımalarda ise yüzde 9 artışla 81 bin 434 sefer kaydedildi. Ortadoğu ülkelerine yönelik taşımalar ise yüzde 8 artarak 215 bin seferi geçti.

Türk Araçlarının Payı Yeniden Artıyor

Türk araçları ihracat taşımalarının yüzde 72’sini gerçekleştirirken, yabancı araçların payı yüzde 28’de kaldı. Son yıllarda vize ve geçiş belgesi sorunları nedeniyle pazar kaybeden Türk araçları, bu yıl ilk çeyrekte yüzde 3’lük artış yakalarken, yabancı araç taşımaları yüzde 2 azaldı. Değişen güzergâhların bu artışı etkilediği belirtiliyor.

Vergi Engeli Aşıldı, Taşımalar Hızlandı

2024 Aralık’ında Suriye’de yaşanan iktidar değişikliğinin ardından Türkiye’den yapılan ihracat taşımaları hız kazandı. Ocak 2025’te geçici hükümetin yüksek gümrük vergileri uygulaması taşımaları durma noktasına getirse de, ilgili bakanlıkların girişimleriyle bu karar geri çekildi. Vergi sorununun çözülmesiyle birlikte, son bir ayda taşımalar yeniden hız kazandı.

Sınırda Teslim Edilen Tampon Bölge Modeli

Güvenlik gerekçesiyle 10 yılı aşkın süredir Suriye’ye ihracat taşımaları farklı bir modelle yapılıyor. Türk nakliyeciler, Cilvegözü Sınır Kapısı yakınındaki tampon bölgede yüklerini Suriyeli araçlara aktarıyor. Bu model sayesinde taşıma işlemi resmi ihracat sayılıyor.

Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Kemal Gül, yetkililerin Suriye ile ticareti hızlandırmak için çalışmalarını yoğunlaştırdığını belirterek, “Nisan ayında önceki aylara göre günlük sefer sayısı 350’den 600’lere kadar çıktı. Taşımalar halen tampon bölgeye kadar yapılabiliyor. İkili ve transit taşımalar da açıldığında günlük sefer sayısının 700-800’e ulaşacağını öngörüyoruz. Çünkü Suriye, transite açıldığında Lübnan ve Ortadoğu ülkelerine ihracat artacak. İkili ve transit taşımalarının yakın zamanda başlayacağını öngörüyoruz” dedi.